Cây rẻ quạt là gì?
Cây rẻ quạt hay còn gọi là lưỡi đồng, xạ can, là thực vật thuộc họ Diên Vĩ có nguồn gốc từ Nhật Bản và Trung Quốc. Rẻ quạt là loại thân thảo cao khoảng 0,5m với lá mảnh dẻ dài khoảng 30cm, rộng khoảng 2cm xen lẫn nhanh thành mặt phẳng và xòe ra như một chiếc quạt. Hoa mọc thường mọc theo cụm, bao hoa có 6 mảnh màu cam, vàng xem với đốm đỏ. Quả có hình dáng giống với trứng chim sẻ, màu đen bóng.
Tính vị cây rẻ quạt?
Rẻ quạt - Xạ can có vị đắng, tính hàn, hơi độc, vào hai kinh Túc quyết âm Can và Thủ thái âm Phế. Có tác dụng thanh hỏa, giải độc, tán huyết, tiêu đờm; dùng chữa yết hầu sưng đau, đờm nghẽn ở cổ họng. Trong Đông y xạ can được coi là một vị thuốc quý chữa mọi bệnh về cổ họng. Ngoài ra còn là một vị thuốc chữa sốt, đại tiểu tiện không thông, sưng vú do tắc tia sữa, kinh nguyệt đau đớn, làm thuốc lọc máu; có nơi còn dùng chữa rắn cắn: nhai nuốt nước, bã đắp lên nơi rắn cắn.
 |
| Cây rẻ quạt |
Khu vực phát triển?
Rẻ quạt là thực vật sống hoang dại nhiều ở các vùng đồi núi trung du, ven suối, sườn núi, ven sông. Tại Việt Nam, rẻ quạt được tìm thấy nhiều tại Lào Cao, Hòa Bình, Lạng Sơn, Nghệ An, Cần Thơ, một số vùng núi tại Hà Nội,…
Hình dạng cây rẻ quạt?
Hình dáng mảnh dẻ, hoa và quả đẹp nên rẻ quạt được nuôi trồng như một cây kiểng trong vườn. Ngoài ra, rẻ quạt còn được y học cổ truyền nghiên cứu và ứng dụng làm thuốc hỗ trợ chữa bệnh. Theo đông y, rẻ quạt mang tính hàn, vị đắng, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, chỉ khái hóa đàm, tán kết tiêu viêm, lợi tiêu hóa, có thể hỗ trợ chữa được nhiều bệnh về họng. Thân và rễ có chứa thành phần belamcandin, tectoridin, irisfloretin, shekanin có tác dụng hỗ trợ chữa viêm vọng, ho đờm, đau nhức tai, đau amidan, rối loạn tiêu hóa và một số lợi ích hỗ trợ chữa vết thương ngoài da.
Công dụng cây rẻ quạt?
Theo y học cổ truyền, cây rẻ quạt có công dụng làm long đờm (loãng đờm), nhất là những trường hợp viêm nhiễm đường hô hấp trên bị tái phát do thời tiết, đặc biệt là vào mùa lạnh. Tuy nhiên, cần lưu ý, không dùng cây rẻ quạt với phụ nữ đang mang thai, người cho con bú. Không lạm dụng quá nhiều việc nhai lá sẽ dẫn đến phồng rộp niêm mạc miệng.
Hoặc dùng lá rẻ quạt còn tươi (có thể dùng củ) đem phơi khô, rồi lấy độ 5-6 gr đem sắc (nấu) lấy nước uống nhiều lần trong ngày. Có thể dùng kết hợp với 1 gr cam thảo, 1-2 củ sâm đại hành tươi, 1-2 lá mạch môn đem sắc chung để lấy nước dùng hết trong ngày.
Cây rẻ quạt còn có tác dụng trị viêm a mi đan, dùng cây rẻ quạt bằng cách: lấy 10 lá rẻ quạt tươi cho cùng một ít muối ăn giã nhuyễn, rồi cho vào 100 ml nước chín, trộn đều rồi dùng nước này ngậm vào buổi sáng và tối để súc họng (súc xong bỏ nước chứ không nuốt). Làm như vậy trong một tuần thì có người khỏi bệnh.
Bài thuốc từ cây rẻ quạt?
1. Hỗ trợ chữa viêm họng cấp tính
Viêm họng nhẹ: Lấy 9gam rẻ quạt, 6gam bạc hà, 6gam cam thảo, 9gam kim ngân hoa đem sắc lấy nước uống trong ngày.
Viêm họng nặng: Lấy 12gam rẻ quạt, 12gam cát cánh, 8gam hoàng cầm, 8gam cam thảo đem sắc lấy nước uống trong ngày. Thời vua chúa, 4 vị thuốc này thường được tán thành bột và trộn đều vào nhau. Khi sử dụng, lấy thuốc ra uống cùng nước đun sôi để ngoại. Bài thuốc này còn có tên gọi là “đoạt mệnh tán”, nghĩa là viêm họng nặng rất nguy hiểm và phải giành lại tính mệnh đang nguy cấp.
2. Cây rẻ quạt hỗ trợ chữa viêm họng hạt
Bài thuốc 1: Lấy lá cây rẻ quạt cắt ngắn chừng 1 đốt ngón tay cho vào chén, giã nát sau đó thêm nước ấm quấy đều. Đợi nước lắng cặn thì chắt lấy phần nước trong và uống từ từ. Sau khi uống khoảng 1phút sẽ thấy cổ họng nóng rát nhưng ngay sau đó sẽ không còn cảm giác đau, khó nuốt của viêm họng. Bạn thực hiện bài thuốc này vào buổi tối trong khoảng 3-5 ngày thì khỏi.
Bài thuốc 2: Củ rẻ quạt đem nướng chín kỹ cùng muối sau đó cho vào hũ thủy tinh bảo quản kín. Mỗi ngày 3 lần lấy ra một ít ngậm rồi sau cùng nuốt nước xuống cổ họng. Nhai và nuốt cả bã có thể khiến niêm mạc miệng bị phồng rộp bởi vậy bạn không nên nhai nhé. Niêm mạc họng rất mỏng và yếu bởi vậy, củ rẻ quạt cần được nướng chín kỹ cùng với muối.
Bài thuốc 3: Rễ rẻ quạt đem phơi khô, nhai cùng với muối hạt để sát trùng họng trong trường hợp bị viêm amidan, viêm họng hạt.
Bài thuốc 4: Rễ rẻ quạt đem sao vàng, bảo quản kín. Mỗi ngày lấy ra một chút sắc với nước uống ngày 2-3 lần. Bạn uống trong khoảng 3-5 ngày là khỏi bệnh.
cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt
cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt
Bài thuốc 5: Lấy 5-6 gam cả thân và rễ rẻ quạt đem sắc lấy nước uống mỗi ngày. Để thuốc được tác dụng tốt nhất, bạn nên kết hợp thêm 1-2 củ sâm đại hàng, 1gam cam thảo và 1-2 lá mạch môn sắc lấy nước uống hàng ngày đều đặn.
Bài thuốc 6: 8gam rễ rẻ quạt phơi khô, 8gam hạt đậu chiều sao vàng, 8gam dây cam thảo tươi, 10gam sài đất sấy. Đem các vị thuốc này vào nước đun với 400ml nước tới khi còn ¼ thì bỏ ra bát, chia làm nhiều lần để uống trong ngày.
3. Hỗ trợ chữa viêm họng, đau họng từ bên ngoài
Lấy 10 – 20 gam thân rễ rẻ quạt tươi, nhúng qua nước sôi, đem giã nát với muối hạt. Nước ngậm và nuốt dần, bã thuốc đem hơ nóng và đắp và cổ.
Đơn vị chia sẻ thông tin
- Nhà Thuốc Thân Thiện - Friendly Pharmacy
- Hotline: 0916893886 - 0856905886
- Website: nhathuocthanthien.com.vn
- Địa chỉ: Số 10 ngõ 68/39 đường Cầu Giấy, phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, Hà Nội
Điểm 4.6/5 dựa vào 87 đánh giá
